maj 2023

Coś w rodzaju dzieci z Bulerbyn.

2 komentarze / Bez kategorii, Po prostu aut /

O wczesnym dzieciństwie przypadającym na lata 70-te na wsi i świecie zabaw dziewczynek. Z okazji jutrzejszego Dnia Dziecka. Wspomnienia Wiktorii Banach „ Dzieci nie powinny być czyste, dzieci powinny być szczęśliwe„ ciocia Ania Wtedy były „bandy”. Naszą ścisłą bandę tworzyły: Grażyna, jej starsza siostra Gosia, Bogda, Beata, ja i Jola, która często przyjeżdżała do swojej babci Zosi ( jedynaczka i dwa lata ode mnie młodsza). Od Joli zacznę mimo tego, że jej obecność była sporadyczna, wszak bywała gościnnie, ale często i właśnie na jej przykładzie widać było na czym ten świat dziewczynek się opierał. Jola odcisnęła swoje piętno w mojej pamięci, choć miałam wtedy 5 lat. Zapamiętałam jej strój krakowski. Był przepiękny: kolorowy, błyszczący, wyszywany cekinami, z wiankiem kwiatków, wstążkami. Ona w tym stroju tak ubrana przyjechała warszawą (luksusowym wtedy samochodem) z Zakopanego do swojej babci, która sąsiadowała z nami. Jej babcia Zosia pochodziła z Nowego Targu, mówiła gwarą, była analfabetką i przepięknie śpiewała. Moi rodzice ze mną zostaliśmy zaproszeni do sąsiadów. Dla mnie ten strój Joli to było cudo i największy obiekt pożądania. Ponoć cały wieczór wisiałam u spódnicy mamy i powtarzałam: „Mamo – kup mi”. Starsze towarzystwo zaczęło mnie podpuszczać, ponieważ moja mama spodziewała się dziecka, a ja już byłam do tego przygotowana – ktoś wymyślił i zaproponował mi, że dostanę ten strój jak zamienię go na dzidziusia. A ja się na ten interes bardzo ochoczo zgodziłam. W ten sposób problem stroju krakowskiego na, który się tak napaliłam został załatwiony aż do porodu. Na szczęście zdanie zmieniłam bez nacisku, gdy mały Jacuś pojawił się w domu. Dziewczęce fatałaszki nie miały dla nas wtedy w tym wieku dużego znaczenia tak jak to jest u dojrzałych pań. Nie byłyśmy skoncentrowane na tym co nosimy ale raczej aby nie zrobić w tym dziury. A mnie się to niestety zdarzało dosyć często i były z tego powodu w domu ostre reprymendy ze strony mamy. Bałam się tego i niejedną dziurę próbowałam ukryć albo…zaszyć. Sprawa się wtedy tylko jeszcze bardziej pogarszała no bo trzeba gdzieś wyjść, ja ubieram spodnie a mama widzi jak te spodnie wyglądają i co tu teraz na ostatnią chwilę wymyśleć? Dla mnie w tym czasie najważniejsze było ubranie aby mnie nie…gryzło. A gryzące potrafiły być rajtuzy i koszule. Brrr.. za nic tego nie dałam sobie założyć. Ulubioną zabawą dziewczynek było szycie ciuchów dla lalek i robienie dla nich domków. Muszę powiedzieć, że starsze koleżanki wykazywały się w tej zabawie dużą opiekuńczością nad młodszymi. Pokazywały jak to się robi, a nawet oddawały to co same uszyły dla swoich lalek jak widziały, że się porównujemy a nawet płaczemy, że mimo starań efekt nie jest dobry. W ogóle muszę przyznać, że ta opiekuńczość i odpowiedzialność towarzyszyła nam nieodłącznie. Nasze spotkania na podwórku były upragnione bo miałyśmy swoje obowiązki i dopiero po ich wykonaniu można było się bawić. Grażyna i jej siostra Gosia miały małego braciszka „Jania” i bardzo często chodziłyśmy z tym „Janiem” w wózku spacerowym po wsi, no bo ktoś musiał go przypilnować jak mama szła pracować na polu. Ile razy myśmy go wywaliły z tego wózka, a jak on płakał… Moja mama zwolniła mnie szybko z obowiązku opieki nad Jacusiem. Raz tak mi wypadł z wózka, że myślałam , że się zabił choć płakał bardzo długo i głośno. Ja jeszcze bardziej płakałam. Pamiętam tą rozpacz, choć miałam wtedy 7 lat. Ja raczej musiałam dbać o prządek we własnym pokoju, czasem poodkurzać dywan i chodziłam po mleko z kanką do gospodarza, który miał krowy. Ta wyprawa po mleko była dla mnie ciężka, bo to było daleko a wracałam do domu pooblewana tym mlekiem i poobijana od tej kanki. Pielenia w ogródku też nie cierpiałam. Grażyna z Gosią miały na głowie w każdą sobotę posprzątać cały dom. Tak samo Bagda. Często im w tym sprzątaniu pomagałam bo chciałam się z nimi bawić i po prostu wyjść z domu na podwórko. Latem chodziłyśmy na poziomki, które rosły w wąwozie pod lasem. To była cała wyprawa, bo daleko od domu. Zrywałyśmy długie trawy i te poziomki trzeba było nanizać na te słomki. Z takimi paroma słomkami wracało się do domu, aby potem utrzeć je z cukrem i ze śmietaną. Pachniały przy tym cudnie. Raz Beata bardzo mi pozazdrościła tych słomek jak wracałyśmy z poziomkowej wyprawy, stanęła na drodze, wyrwała z ręki i uciekła. Bardzo płakałam wtedy, a reszta koleżanek była zbulwersowana tą bardzo niegrzeczną postawą „Beci”. Podzieliły się ze mną swoimi zbiorami. Takie przypadki zawsze były przedyskutowywane i nie przechodziły bez echa. Często wtedy powtarzałyśmy porzekadła: „Nie czyń drugiemu co tobie nie miłe” albo ” Nie śmiej się dziadku z czyjegoś wypadku, bo dzisiaj mój a jutro twój”. I myśmy o dziwo zawsze znajdywały potwierdzenie tych porzekadeł, bo albo zaraz potem tego niesprawiedliwego użądliła osa, albo dostał złą ocenę w szkole albo mu się coś nie udało. Była w tym wszystkim jakaś wrażliwość metafizyczna i myśmy ją mieli jako dzieci. Chodziłyśmy też na konwalie do lasu, na maliny, albo na dzikie czereśnie w alejach. Wieś była otoczona lasami dookoła. Wiedziałyśmy gdzie co rośnie. Wiosną uwielbiałyśmy chodzić poza wieś, na łąki, szukać pierwszych kwiatów: kaczeńców, chabrów, maków, stokrotek, niezapominajek, bazi. Z mniszka lekarskiego plotłyśmy wianki, do domu zawsze przynosiło się kwiatki dla mamy. Uwielbiałyśmy się spotykać w ogrodach a właściwie sadach – tam robiłyśmy namioty czyli wbijało się kije w ziemię i z koca robiłyśmy namioty. Dziewczynki zawsze robiły sobie domki. Tam grałyśmy w PIOTRUSIA czyli w karty, opowiadałyśmy sobie różne straszne historie, filmy, które nie wszyscy przecież widzieli, a zwłaszcza te amerykańskie. To były niesamowite ćwiczenia edukacyjne w opowiadaniu. Starałyśmy się aby reszta słuchała z zaciekawieniem, uczyłyśmy się budować napięcie, opisywałyśmy akcje, stroje, a przede wszystkim musiałyśmy jakoś zrozumieć film. Szkoła tak nie nauczyła jak te wspólne opowieści, w szkole potem było po prostu łatwiej na lekcjach. Czasami dołączała do nas Dorota albo Basia. One były dużo starsze, dużo się uczyły i na zabawę nie miały czasu. Bardzo piękne dziewczyny i niezwykle utalentowane plastycznie. Wtedy często bawiłyśmy się w gwiazdy estrady. Brało się kawałek kija i to był mikrofon do którego się śpiewało

Coś w rodzaju dzieci z Bulerbyn. Read More »

Szczęśliwe dzieciństwo zapisane w liście…..

2 komentarze / Bez kategorii, Po prostu aut /

O wczesnym dzieciństwie lat 60 -tych i zabawach tego czasu czyli jak bawili się wtedy chłopcy w mieście. Artykuł z okazji Dnia Dziecka. Do napisania tego artykułu, skłoniła mnie kartka , a w zasadzie list mojego starszego brata Krzysztofa, który znalazłem w swoim rodzinnym domu. Szukając starych zdjęć – wpadła mi zupełnie przypadkowo w ręce – Ba ! – chciałem ją nawet wyrzucić – jako jakiś śmieć . Coś mnie tknęło – i powoli zacząłem ją rozwijać , skrzętnie pozaginaną w prostokąty – już praktycznie podzieloną na wiele kawałków czasu….. Jest w opłakanym stanie i zniszczona – w zasadzie to mało czytelne strzępy kratkowanej kartki – ale dla mnie skarb. Tekst czy rysunki zapisane ołówkiem jest słabo czytelny. Widocznie mój brat zawsze ją nosił w kieszeni w czasie zabaw podwórkowych. Jest – jakby to powiedzieć …. wtedy, w naszym slangu wymowy „wymiętolona podwórkowo” Opisał w nim skrótowo różne gry i zabawy naszego dzieciństwa …. Szczęśliwego dzieciństwa. Krzysia już nie ma na tym świecie. Ale jest taka kartka – może list – i jest chyba to Coś w jego treści, czy przesłaniu czasu …. czego już nie doświadczy obecne pokolenie dzieci…. Było to tak – „Bobuś… idziesz na dwór ?!!! … krzyczał przez otwarte okno mojego pokoju mój kolego Piciu. Ja już byłem w pełnej gotowości „podwórkowej” … całus ranny od mamy i po chwili byliśmy całą „eką” (grupą osób) czy „maną” ( inne słowo – grupa dzieciaków – bardzo powszechne w moich czasach dzieciństwa do wyboru drużyny do gry….) na dworze – Piciu, Buki, Krzysiu, Olas , Józef, Krzychu dwa, Wojtas, Romek, Maciej, Szymek, Paweł, Miras, ….. no i ja – najmłodszy. Wiedzieliśmy tylko jedno ….by wrócić z niego na obiad, a potem znów wybiec na resztę dnia… aż do późnego wieczora. Te nasze wieczorne prośby i krzyki „Ma-mo !!!! jeszcze trochę” – słyszalne w promieniu kilkuset metrów – jak nasze mamy nawoływały nas z balkonów czy otwartych okien do ostatecznego pójścia do domu i mycia po naszych harcach podwórkowych i zasłużonego ( według nas …. po podwórkowego) odpoczynku, ze snami o jutrzejszym dniu….. Dzisiaj dzieciaki nie chodzą „na dwór” czy „na pole”. Dziś nie widzę dzieci na podwórkach – absolutnie nie widzę. Nie wiem – może chodzą na spacery, na plac zabaw…. Ale jak już widzę dzieci – wiem jedno – ich podstawową zabawką jest telefon komórkowy – ich wpatrzony wzrok w ekran – to element widoczny w dłoniach każdego dziecka….. Dzieciństwo to „Świat widziany oczyma Dziecka” , świat jego przeżyć, doświadczeń, relacji z innymi osobami (zazwyczaj z ich rówieśnikami, bratem, siostrą, kolegami, koleżankami, ale nie tylko) i skutki tych relacji, to środowisko życia, to więzy rodzinne, przyjaźń grup rówieśniczych, szkoła ( dawniej po naszemu – „lapa” albo „buda”). Dzieciństwo moich kolegów i moje było szczęśliwe – jako dzieci nie byliśmy na pewno czyści, nasze ulubione spodnie (łatane wieczorami przez nasze mamy już po kilka razy) były po podwórkowych zabawach brudne, w skarpetkach pełno ziemi, umorusane twarze – często z siniakami – ale na nich zawsze był uśmiech, radość i chęć wyjścia „na dwór” następnego dnia. Naszą „komórką” był drewniany, z pietyzmem strugany miecz czy szpada, piłka palantowa, kapsel, kulki od łożyska, kamienie, piasek, zrobiona z czarnych majtek czy koszulki – maska „Zorro”, woda w kałuży, proca, kusza czy łuk zrobiony naszymi rękoma, karabin ( koniecznie maszynowy – „Sten”) zrobiony z kawałków drewna przybitych do siebie gwoździami – to były nasze talizmany… Mieliśmy też chyba ogromną wyobraźnię. Tak, w moich czasach dziecięcych były już telewizory – moja rodzina posiadała pierwszy w naszej klatce (po pewnym czasie już mieli pozostali moi koledzy). Pamiętam był to telewizor, który się nazywał „Belweder”. Mieliśmy tez radio „Światowid”. Przypominam sobie, jak był jakiś mecz, wszyscy panowie ( nasi ojcowie) schodzili się do naszego domu i oglądali ten mecz. Moja „eka” natomiast schodziła się aby oglądnąć kultowe bajki, wieczorynki, dobranocki, czy programy dla dzieci. Może przypomnę niektóre tytuły – teatrzyk kukiełkowy – „Koszyk Pani Maglarkowej” z niezpomnianym Pryszczykiem, Nijakim i Giniolem, „ Miś z okienka” , „ Gąska Balbinka i Ptyś”, „Jacek i Agatka”, „ Piaskowy Dziadek”, „Staflik i Spagetka”, „Bolek i Lolek”, „Reksio”, „Miś Uszatek”, „Zaczarowany ołówek” , „Żwirek i Muchomorek”, „Krecik”, „ Koziołek Matołek” , „Rumcajs”, „Pomysłowy Dobromir”, „ Plastusiowy Pamiętnik” . Kultowe nasze programy dla dzieci to była „ Niewidzialna ręka”, „Latający Holender”, „ Zwierzyniec”, „Teleranek”, „Ekran z bratkiem”, „Z kamerą wśród zwierząt” i oczywiście „ Zrób to sam” z niezapomnianym Adamem Słodowym. Oczywiście też były seriale telewizyjne dla dzieci – „Wakacje z duchami”, „Paragon Gola”, „Pan Samochodzik i Templariusze” i słynny „Zorro”, czy „Przygody Robin Hooda” , „…..Wilhelma Tella, „… Robinsona Crusoe”. Każdy z nas chciał być tym tytułowym bohaterem tych seriali . Rekordy naszej oglądalności przebijał serial „ Czterej pancerni i pies” – wtedy podwórko zamierało …. Oczywiście były już kina – naszym ulubionym było kino „ Grunwald” (bardzo blisko naszego domu – bloku ,w którym mieszkaliśmy) , gdzie zawsze w każdą niedzielę o godzinie 11.00 były seanse filmowe z bajkami czy filmami przygodowymi. To był czas emisji przygód Winnetou i jego przyjaciół Old Surehanda czy Old Shatterhanda . Były to filmy z narracją niemiecką ( wtedy jeszcze nie było dubbingu) i bardzo nas śmieszyło w kinie jak Winnetou wykrzykiwał do tzw. „czarnych charakterów” – „Hände hoch” ( ręce do góry !!!) lub mówił do złapanych złoczyńców „ schnelle, schnelle” ( szybko, szybko !!!!) …. Dziwnie to brzmiało w ustach wodza Apaczów Mescalero ubranego w niezwykle barwny strój indiański z charakterystycznym pióropuszem. Pamiętam, jak całe kino się śmiało ( mało powiedziane…. ryczało ze śmiechu) z tych okrzyków w języku niemieckim – przypominające okrutne czasy drugiej wojny światowej…. Coś komuś nie wyszło. Ale to były czasy PRLu i NRD. Nasze ulubione wtedy gry czy zabawy. Było ich dużo. Gra w „Sztekla” lub „Kije”, w „Cipa” lub „Noża” ( wtedy był potrzebny scyzoryk..), „Palanta”, „Kraje” ( też był potrzebny nóż…) , „Chowanego”, we „Węgiere” ( piłka palantowa, którą rzucały i broniły dwie „many” do środka trzepaków po obu stronach naszego podwórka), w „Sera” ( ułożonego z kamieni), w „Monetę” lub „Bejmy”

Szczęśliwe dzieciństwo zapisane w liście….. Read More »

NIE TYLKO O KWIATACH W KRAJU TULIPANÓW

1 komentarz / Bez kategorii, Flora i ogród /

Haga, muzeum Mauristhuis, malarstwo przez duże M, Keukenhof , kwiaty plus wyobraźnia własna…. Zapraszam na muzykę, zdjęcia w zwiastunie: http://idealzezgrzytem.pl/2023/05/17/mauritshiustulipanykeukenhof/ Marzanna Leszczyńska Haga jest pięknym miastem, w którym może zachwycić wiele ulic, miejsc. Mnie powalił widok niedużej kamienicy ze złotym napisem – Mauritshuis. Zobaczyłam ten budynek nocą i był to widok zjawiskowy ponieważ przystrojono go w kwiaty, niezwykle gustownie. Przed budynkiem ustawiono mnóstwo donic z tulipanami. Z dachu Mauritshuis aż do samej ziemi zwisały girlandy misternie, przepięknie uplecionych kolorowych kompozycji z żywych kwiatów. Trzy grube, potężne warkocze. Na bogato. Nie mogłam tak obojętnie zostawić tego miejsca, nie dowiedziawszy się dlaczego ten budynek został tak wyróżniony. Ależ trafiłam! Muzeum Mauritshuis w 2022 roku obchodził 200 lat swojego istnienia. Królewska Galeria Obrazów Mauristhuis zawdzięcza swoją nazwę Królowi Wilhelmowi I , który w 1816 roku przekazał państwu holenderskiemu kolekcję obrazów należącą do jego ojca Wilhelma V – Księcia Orańskiego. Początkowo obrazy zostały wystawione w Galerii Księcia Wilhelma V, po drugiej stronie Stawu Hofvijver. W 1822 r. Królewska Galeria Obrazów przeniosła się do Mauritshuis, ale w Galerii Księcia Wilhelma V nadal można oglądać obrazy, z których część pochodzi z kolekcji księcia. Na początku XIX wieku kolekcja Mauritshuis składała się z 300 dzieł sztuki, która do tego czasu wzrosła do około 850. Jest to wyjątkowa kolekcja z obrazami artystów holenderskich, flamandzkich, niemieckich i francuskich z okresu 1400-1800, ale jej rdzeń składa się z najlepszych holenderskich obrazów z XVII wieku. Obrazy Rembrandta, Vermeera, Halsa i wielu innych wielkich mistrzów wiszą obok siebie we wspaniałym XVII – wiecznym miejskim pałacu. To tutaj ma swoje stałe miejsce słynna „Dziewczyna z perłą” Vermeera i „Lekcja anatomii doktora Tulpa” Rembrandta. Ale właściwie to nie o tych najsłynniejszych dziełach teraz chciałam… Będąc już w środku Mauritshuis oczarowana jego wystrojem, tymi girlandami wiedziona wrażeniami- całą swoją uwagę skierowałam na obrazy, które mi się wyodrębniły z licznej całości a jak sądzę, były natchnieniem do dekoracji tego haskiego muzeum z okazji jego 200 lat istnienia. Bo czyż zwisające na budynku girlandy kwiatów nie nawiązywały do tych na obrazie Willema Van Mierisa: ” Armida krępująca kwiatami śpiącego Rinaldo”? Ten pochodzący z 1709 roku obraz jest piękny, nieziemski przedstawiający parę bohaterów w otoczeniu stadka amorków-golasków a ich ilość obrazuje jak wielkie było uczucie Armidy. I oczywiście girlandy kwiatów, niczym potężne boa – piękne ale podstępne, służce niecnym celom. Miłość do wroga i potężny konflikt interesów wielkiej wagi, w tle polityka, wielkie sprawy – to temat niezwykle ciekawy i ciągle aktualny, w każdej epoce. Armida związująca śpiącego Rinaldo na obrazie Mierisa nawiązuje do utworu literackiego z 1581 roku Torquato Tasso La Gerusalema. Armida jest czarownicą o wyjątkowej urodzie, która wykorzystuje swoje magiczne zdolności przeciwko rycerzom krucjaty pod wodzą Gotfryda Bouillon. Działając po stronie pogan zwodzi rycerzy ale zakochuje się w jednym z nich – Rinaldzie. Gdy czar przestaje działać Rinaldo porzuca Armidę. Czarownica planuje zemstę i udaje się z wojskami egipskimi do Jerozolimy. Jednak poganie ponoszą klęskę. Armida usiłuje popełnić samobójstwo, w końcu pozostaje przy Rinaldzie nie mogąc otrząsnąć się z uczucia do niego i ostatecznie postanawia przyjąć wiarę chrześcijańską. Rodzi się pytanie: czy dzisiejsze filmy, imponująca technika potrafi przedstawić wielkie uczucie -jego piękno i dramat lepiej niż ten jeden kadr jakim jest obraz „Armida pętająca kwiatami śpiącego Rinaldo”? Czyż nie jesteśmy w jaskini w porównaniu z tamtą dawno minioną epoką? Zewnętrzny wystrój Muzeum Mauritshious zapadł we mnie głęboko. Bo następnym dziełem, które zwróciło moją uwagę i zainteresowanie warte dłuższego zamyślenia i poszukiwania jest kolejny obraz z girlandami kwiatów: „Girlanda z owoców otaczajaca wizerunek Cybele”, który ma dwóch autorów. Pośrodku medalionu, który namalował Van Bolen widnieje mitologiczna bogini płodności- Cybele. Wokół niej są przedstawione cztery pory roku. Mężczyzna w ciepłych ubraniach to zima. Wiosna stoi za Cybele trzymając girlandę z kwiatów. Jesień stoi po prawej stronie a lato klęczy. Dookoła medalionu wije się potężna owocowa girlanda autorstwa Brueghela. Trzeci obraz, który zatrzymał moją uwagę na długo i kazał się zagłębić to ” Ogród Edenu i upadek człowieka” Jana Brueghela I i Petera Paula Rubensa. Pasuje mi jako trzeci do całości chociaż nie ma w nim kwiatów. Jest to nazwałabym -ogród zoologiczny. Wizja Edenu będąca biblijnym przedstawieniem. Są tu dwie piękne, nagie postacie czyli Adam i Ewa, okazała jabłoń z wężem – symbolem Szatana nad głową Ewy. I istny zwierzyniec, który przez swą symbolikę opowiada wszystko, całą akcję i jej dynamizm, którego nie ma na obrazie. Gdy wiemy, że króliki symbolizują rozwiązłość, pawie są wyrazem pychy, małpa nawiązuje do Szatana ( naśladuje zachowanie bohaterów jedzących owoc z Drzewa Poznania Dobra i Zła), a szczekające psy wyczuwają całe niebezpieczeństwo tego co nastąpi to całość w oczach prezentuje się inaczej… Haga i Keukenhof nie leżą blisko siebie. Ale cóż tam… Kwiaty stały się inspiracją aby dokończyć wrażeń kwietnych i ogrodowych trzeba zakończyć dzieło w Keukenhof -kolejnym raju. Keukenhof to inspiracja dla własnego ogrodu, jak sadzić aby uzyskać efekt – Łał! Można zobaczyć jakie to cuda można stworzyć komponując kolory, kształty, wielkości. A efekt jest chyba… w ilości. Najpiękniejszą rzeczą jest nie tylko być, widzieć, podziwiać ale potem przenieść i przerobić pomysł do swojego ogrodu, czy chociażby balkonu czy doniczki.

NIE TYLKO O KWIATACH W KRAJU TULIPANÓW Read More »

KRZYSZTOF KAROŃ I CZARNY TULIPAN

1 komentarz / Flora i ogród /

Nie ma na portalu http://www.idealzezgrzytem.pl odpowiedniej kategorii tematów do, której można by zakwalifikować wspomnienie o Krzysztofie Karoniu -publicyście. Dla mnie Krzysztof Karoń pozostanie „Czarnym Tulipanem ” dlatego artykuł o nim znajdzie się w kategorii „Flora w ogrodzie”. Dlaczego „Czarny Tulipan”? Tulipan to mężczyzna zarówno w brzmieniu jak i w wyglądzie. Czarny tulipan to rzadkość, coś wyjątkowego i szlachetnego wśród tulipanów. Sądzę, że to właściwy symbol Krzysztofa Karonia. I to że odszedł pod koniec kwietnia, w czasie rozkwitu tych kwiatów. Czarny tulipan to symbol pożegnania – pożegnania Krzysztofa Karonia. Skojarzeń jest więcej: „Czarny tulipan” powieść Aleksandra Duma albo tytuł filmu, w którym główną rolę zagrał Alain Delon. Wszystko mi pasuje do Pana Krzysztofa Karonia. Pierwszy raz usłyszałam Krzysztofa Karonia 5 lat temu. I właściwie od razu stałam się Jego słuchaczką. Zachwyciły mnie od razu Jego wykłady. Oglądałam je w internecie. Wtedy to były , malutkie, trudne spotkania, a przychodzili na nie dziwni ludzie. Zadawałam sobie pytanie: jak długo ten niezwykły człowiek będzie miał cierpliwość mówić do ludzi, którzy nie potrafią mu zadawać pytań, którzy właściwie przeszkadzają, po prostu Mu do „pięt nie dorastają” , nie posiadają wiedzy aby nawiązać z Nim jakikolwiek kontakt intelektualny? A Pan Krzysztof traktował ich bardzo pobłażliwie, był prawdziwym wychowawcą i nauczycielem. Z ogromną ciekawością co tydzień wysłuchiwałam wykładów: o antykulturze, o nudnej i trudnej filozofii marksistowskiej i było tam przy okazji tak dużo wiedzy społecznej. Sam twierdził, że: ” Nie lubi marksizmu ale podchodzi do niego rzeczowo”. Powtarzał się, ale podkreślał, że robi to celowo, bo temat musiał „nasiąkać”. Uwielbiałam Jego dygresje, te dygresje do dygresji, które wyprowadzały Go na manowce tematu, ale pokazywały jak analityczny to był umysł i jak przeogromną miał wiedzę. Pojawiał się na tych pierwszych spotkaniach z publicznością z laską, z chusteczką między palcami, którymi często odgarniał swoje piękne, gęste, dłuższe włosy. A uwagę zwracały Jego oryginalne marynarki, często o militarnym charakterze… I tutaj panowie uwaga – jeśli chcielibyście czerpać jakieś wzory dobrego gustu w kwestii męskiej mody to gorąco polecam Krzysztofa Karonia jako bardzo dobry styl, godny naśladownictwa, a tym bardziej, że przekroczył 60-tkę. Roztaczał aurę tajemniczości i ciekawości, bo właściwie konia z rzędu temu, kto nam powie kim z wykształcenia był Krzysztof Karoń? Byłam w szoku jak na początku podpisywał się jako… dyletant. Ale długo nie pozwolono Mu się tak tytułować. Wkrótce wyjaśnił, że wykształcenie ma – „skomplikowane”. Ale czy to ważne…. Szybko Krzysztof Karoń doczekał się godnych siebie rozmówców, dziennikarzy, którzy potrafili nawiązać z nim intelektualny kontakt, którzy byli do rozmowy przygotowani, a właściwie posiadali wiedzę i odpowiednie wykształcenie filozoficzne. I zaczął się czas rozkwitu oryginalnych wykładów zawierających tak wiele informacji, spostrzeżeń, odkryć i poszukiwań ,pozytywnych i mądrych rozwiązań. Podejmował trudną problematykę, bardzo aktualną i wybiegał w przyszłość tak jak każdy wybitny umysł. Nie bał mierzyć się z bardzo trudnymi tematami jak chociażby karkołomne debaty ze spekulantami giełdowymi, których tylko On pozwolił sobie nazwać „złodziejami”, albo przestrzegał przed „wariatami i to habilitowanymi”, „doktorami habermasowanymi”. Bardzo rozbroił mnie wpis w komentarzach pod wykładem o spekulacji giełdowej Krzysztofa Karonia: ” Jestem spekulantem giełdowym i zgadzam się ze wszystkim o czym tutaj mówi Pan Krzysztof Karoń”. Szukał prawdy, kroczył jej drogą. Ogromnie cieszy fakt, że książka – „Historia antykultury”, którą zdążył napisać odniosła sukces , a która jest nowatorskim opracowaniem na skalę światową. 27 kwietnia 2023 r. w Tomaszowie Mazowieckim odbył się pogrzeb Krzysztofa Karonia, zmarłego za wcześnie, dużo za wcześnie. Pozostawił po sobie dorobek intelektualny, wykłady, programy i filmy, które możemy oglądać i dążyć do prawdy w tym zakłamanym dzisiaj świecie. Te 5 lat to był czas obcowania z niezwykłą osobowością, wybitną, pracowitą, pozytywną jednostką. Kandydat na autorytet. Ziarno zostało zasiane, a raczej podłoże „nasiąkło”, Panie Krzysztofie. To już widać. Nie zmarnujmy tego wysiłku. Marzanna Leszczyńska

KRZYSZTOF KAROŃ I CZARNY TULIPAN Read More »

„Kapliczka Daleka” i historia – Głogowiec

5 komentarzy / Bez kategorii, Podróże małe i duże /

Tuż za Głogówkiem (miasteczkiem w woj. opolskim) przy drodze do Głubczyc stoi malutka kapliczka otoczona lipami. To miejsce połączone jest z lipową aleją, która wiedzie do wsi Głogowiec. Całość: kapliczka na uboczu, wokół stare lipy, aleja lipowa do Głogowca – przepiękne. Rozpoczął się maj – miesiąc majówek. Warto nie tylko podziwiać piękno przydrożnych kapliczek i poznawać ich historię ale pamiętajmy o uczestnictwie w modlitwach przed tymi kapliczkami. Z pewnością przed tą historyczną kapliczką zwaną „Daleką” zbierają się ludzie na majówkach. Kto wie, może w tym roku i mnie się uda dołączyć do grona modlących się. Chciałabym… Marzanna Leszczyńska Przez 20 lat mieszkałam oddalona od tego miejsca 30 kilometrów – całe moje dzieciństwo. Ileż to razy przemierzałam tę drogę i z okien samochodu zawsze z podziwem patrzyłam na to miejsce, zawsze je wypatrywałam aby minąć je i spojrzeć przez okno samochodu. Ale nigdy tam nie byłam, nie przyszło mi do głowy aby wysiąść z samochodu i zobaczyć z bliska, pobyć tam, stanąć na tej ziemi, zajrzeć do środka maleńkiego domku i zobaczyć co tam jest. Potem opuściłam rodzinne strony i odwiedzałam je 2-3 razy do roku przez 30 lat i zawsze po długiej 4-godzinnej podróży u jej kresu – stała przy drodze kapliczka otoczona lipami z aleją lipową do Głogowca. Mijałam latami uroczy domek Matki Bożej jak z czeskiej bajki o Rumcajsie z piękną aleją lipową latem ubraną w soczyste zielone liście, jesienią w kolorowe, zimą w drzewa w śniegu, szadzi, w zachodzącym słońcu, deszczu i pomyśleć…, że nie przyszło mi do głowy aby pobyć tam dłużej a nie tylko na mignięcie jadącego samochodu. Ostatniej jesieni było inaczej, nie wiem ci mi się stało, ale mimo protestów współpasażerów powiedziałam kategorycznie: „Zatrzymujemy się”. Wysiadłam z samochodu i pierwszy raz stanęłam w tym miejscu. Okazało się ,że nie znalazłam się tam sama. Wokół kapliczki krzątała się kobieta i robiła tam porządki. Była to mieszkanka Głogowca, która opowiedziała mi wiele o tym miejscu, którym mieszkańcy się opiekują, dbają o nie. Jest to miejsce licznych procesji, które niebawem będzie odrestaurowane gdyż jest to zabytek, oczko w głowie burmistrza miasta Głogówka a związane jest z królem Janem Kazimierzem Wazą, który przebywał w Głogówku przez pewien czas i wybudował tę kapliczkę w podziękowaniu za uratowanie życia, gdyż ugrzązłby w bagnach w czasie wojennej zawieruchy. To tyle z opowieści napotkanej Pani… Nie do końca tak było jak opowiedziała mi mieszkanka Głogowca. Kapliczka zwana przez mieszkańców Głogówka „kapliczką Daleką” powstała jako podziękowanie księcia Franciszka Euzebiusza i Jego małżonki Marii Anny Franciszki z domu von Brandis. Baron Franciszek Euzebiusz von Oppersdorff był właścicielem stanowego państwa frydeckiego (były to okolice miasta Frydek w 1573 roku wydzielone z Księstwa Cieszyńskiego). W 1658 r. całą rodzinę księcia zaskoczyła w podróży niedaleko Barda nagła powódź i uratowanie się z tej opresji uznano za cud i spełnienie próśb skierowanych do Matki Boskiej Bardzkiej. Król Jan Kazimierz Waza z żoną Marią Ludwiką schronił się w Głogówku w 1655 r. (przebywał tam od 17.X. do 18.12.1655r. ). Potem przebywał też w 1669 r. po swojej abdykacji w 1668 r. Głogówek był Jego miastem postojowym, w drodze gdy udawał się do Księstwa Nevers we Francji chowając się przed Szwedami. Rzeczpospolita poddawała się wówczas Szwedom niemal bez walki. Kroniki z tamtejszych czasów rozpisywały się o skandalu, gdy to Król został przyłapany na tym, jak to zamaskowany przez okno po drabinie usiłował dostać się do pokoju dwórki i został pochwycony przez straż, która myślała, że to złodziej… Oprócz pikantnych historii obyczajowych, nie mających jednak dla Polski większego znaczenia, w Głogówku działy się sprawy wagi państwowej. Tutaj ,w Głogówku za Jego bytności dojrzewała myśl o stworzeniu ruchu oporu przeciw szwedzkim najeźdźcom i została wprowadzona w życie. W czasie pobytu Jana Kazimierza Wazy w Głogówku, do miasta przyjeżdżali uciekinierzy przynoszący wieści z Polski ( tacy jak Kmicic) i stąd Król wysyłał kurierów na europejskie dwory z prośbą o pomoc. Król przebywał na Zamku, który w tym czasie należał do rodu Oppersdorffów. Okazały Zamek Oppersdorff ma nad bramą herby rodu i Matkę Boską Loretańską oraz przebogatą historię, która teraz nie jest tematem ale warto z niej wyodrębnić jej mały kawałeczek. Warto nadmienić, że na dziedzińcu zamku znajduje się średniowieczny krzyż pokutny. O krzyżach pokutnych dr Robert Wójcik ciekawie i wyczerpująco pisał w swoich wspomnieniach o Pałacu w Mierzęcinie ( przyp. „Mierzęcin – nie pytaj więcej” http://wandamilewska.pl/?p=15169). Dlatego uważam, że warto przypomnieć tę historię jako przykład do opracowanego przez dr Roberta Wójcika bardzo interesującego i mało znanego, tajemniczego tematu, jakim są krzyże pokutne. Wracając do historii krzyża pokutnego w Głogówku, to został on ufundowany przez rycerza Hansa Reiswitza von Kandrzina, który zamordował w gniewie wieśniaków, ponieważ niewystarczająco czołobitnie go pozdrawiali. A było to w roku 1599, w Święto Piotra i Pawła. Ojciec zabitych był bogatym gospodarzem z Kazimierza i złożył skargę na ręce pana tych ziem, hrabiego Jerzego von Oppersdorffa. Opisywana kapliczka powstała w 1762 roku i wzniósł ją Henryk Ferdynand Oppersdorff. Franciszek Sebastini ozdobił polichromią jej wnętrze. Namalowane sceny przedstawiają wydarzenia ocalenia księcia i trzęsienie ziemi, które nawiedziło Bardo. We wnętrzu znajduje się rzeźba Matki Boskiej z Dzieciątkiem i jest to kopia romańskiej figurki z Bar. Barokowy szczyt zamyka frontową elewację. Wnętrze sklepienia pokryte jest polichromią , niestety przemalowane w XX wieku. Namalowane są pilastry, motywy rocaille`owe (roccocowe ornamenty naśladujące muszle), florystyczne, sceny z procesji z Bazyliki w Bardzie i nieczytelne z wydarzeń z 1658 r.

„Kapliczka Daleka” i historia – Głogowiec Read More »

Scroll to Top